Giống như chiếc gươm ánh sáng của anh chàng Jedi trong bộ phim nổi tiếng "Chiến tranh giữa các vì sao", chiếc pipet cũng như cánh tay của của các nhà khoa học và là nguồn sống của phòng thí nghiệm. Do đó chúng ta cần phải giữ pipet khỏi các nguồn gây nhiễm đặc biệt là khi phải làm các thí nghiêm liên quan tới phân tích biểu hiện gen. Một trong các cách đó là bạn có thể sử dụng đầu côn lọc để tránh việc nhiễm vào pipet, hoặc lau bên ngoài pipet bằng cồn 70% trước mỗi thí nghiệm.

Nhưng nếu muốn vệ sinh phần bên trong của pipet thì phải làm thế nào?

Hãy luôn nhớ rằng, dù các chất nhiễm vào pipet là gì, thì bạn cũng cần phải bắt đầu ngay với các công việc sau:

Tháo pipet (có thể đáng sợ nhưng rất cần thiết)

- Việc tháo pipet tốt nhất là nên làm theo hướng dẫn đi kèm. Nếu như không có hướng dẫn, thì hầu hết việc tháo các loại pipet đều bắt đầu bằng việc bỏ tip ejector (bộ phận bỏ đầu côn), tiếp theo là bỏ các phần phía trên và phần phía dưới của pipet, O-ring và pit tông. (Điều quan trọng là bạn cần phải nhớ thứ tự để lắp lại dễ dàng).

- Rửa các bộ phận đã tháo của pipet với nước sạch.

Loại bỏ các chất nhiễm

Bước tiếp theo này sẽ phụ thuộc vào loại chất bị nhiễm vào pipet và loai pipet mà bạn sử dụng.

Bạn có thể làm theo hướng dẫn của nhà sản xuất về cách vệ sinh từng loại pipet cụ thể nhưng phần dưới đây sẽ đưa ra các phương pháp chung để loại bỏ các chất nhiễm phổ biến:

1. Dung dịch lỏng, đệm hoặc acid và kiềm vô cơ

- Rửa sạch các bộ phận bị nhiễm bằng ethanol 70% và isopropyl 10%.

- Để khô trong không khí ở 60^oC.

2. Dung môi hữu cơ

- Để dung môi bay hơi bằng cách để mở pipet.

- Ngoài ra, có thể ngâm các bộ phận bị nhiễm vào dung dịch tẩy rửa.

- Để khô trong không khí ở 60^oC.

Vệ sinh pipet đúng cách là rất quan trọng. (Hình minh họa: bitesizebio)

3. Chất phóng xạ

- Rửa pipet với chất tẩy rửa mạnh như Decon® hoặc Deconex®.

- Rửa với nước cất một vài lần.

- Để khô trong không khí ở 60^oC.

- Lau lại thật sạch để chắc chắn đã loại bỏ tất cả các chất phóng xạ.

4. Protein

- Trong trường hợp này, không nên sử dụng cồn để vệ sinh pipet vì nó sẽ làm tủa các protein.

- Rửa các bộ phận bị nhiễm với dung dịch tẩy rửa.

- Rửa kỹ với nước cất.

- Để khô trong không khí ở 60^oC.

5. Acid nucleic

- Đun sôi các bộ phận của pipet với đệm glycine/ HCl (pH = 2) trong khoảng 10 phút.

- Rửa với nước cất.

- Để khô trong không khí ở 60^oC.

- Có thể sử dụng đèn UV để làm giảm việc nhiễm DNA.

6. RNAse

- Rửa với dung dịch tẩy rửa.

- Rửa kỹ bằng nước cất.

- Rửa với ethanol 95%

- Để khô trong không khí ở 60^oC.

- Ngâm các bộ phận bị nhiễm trong hydrogen peroxide (H₂O₂) khoảng 10 phút.

- Rửa kỹ nhiều lần với nước sạch

- Để khô trong không khí ở 60^oC.

Lưu ý về khử trùng: Một vài pipet thậm chí có thể được khử trùng (20 phút ở 121 độ) để loại bỏ các dung dịch bị nhiễm và DNase. Hãy đảm bảo rằng bạn đã xem kỹ hướng dẫn của nhà sản xuất trước khi đưa chúng vào khử trùng, mặc dù bạn có thể chỉ thấy pipet bị thay đổi một chút sau khi khử trùng.

Lắp ráp

- Đảm bảo tất cả các bộ phận của pipet hoàn toàn khô trước khi lắp ghép.

- Bôi trơn piston với dầu silicone (thường được cung cấp kèm theo pipet).

- Căn chỉnh lại pipet trước khi sử dụng. 

Tài liệu tham khảo:

Catriona Paul, "Take Care of Your Tools: How to Clean a Pipette", bitesizebio, 26 May, 2014.

Lược dịch Biomedia Việt Nam